Verdrietig …

Vanochtend wandel ik richting het Vondelpark. Koffiedrinken met vrienden zoals ik gewoonlijk doe de afgelopen weken. We gaan meteen maar even lunchen besluiten we.

Na de lunch ga ik richting postkantoor op de Singel om daar enveloppen en postzegels te halen voor de vele brieven die ik nog moet gaan sturen voor de afhandeling van allerlei zaken rondom het overlijden van mijn ouders.

Deze middag merk ik dat mijn ziel, hart en verstand voortdurend op elkaar botsen. Het is het verdriet dat ik in mijn lichaam zit. Verdriet doet pijn merk ik. Mijn tranen zijn op en verdriet ervaar ik nu, merk ik. Kennelijk huilen we van nature om ons beter te voelen, om een last kwijt te raken, om de druk op onze schouders en onze ziel iets te verlichten. Maar bij mij gaat het niet. Mijn tranen zijn echt op na de afgelopen 10 maanden.

Ik heb inmiddels vastgesteld dat rouw geen vreemd verschijnsel is, geen buitenaards monster maar een natuurlijk gegeven. Ik zie ook in dat het goed is om de pijn te uiten, maar kan dit niet altijd met tranen. Ik probeer er dan aan toe te geven dat ik rouw ervaar. Ik voel en ervaar het, het verdriet dat daarbij hoort zit van binnen en uit zich in een zeurende pijn en een unheimisch gevoel. Als ik dat gevoel heb zeg ik tegen mijzelf dat ik verdrietig ben.

Ik ervaar verdriet niet als negatief. Het lijkt er voor mij op dat verdriet iets zegt. Namelijk dat het tijd is om jezelf te koesteren, naar binnen te gaan en naar jezelf te luisteren, of familie, goede vrienden of kennissen op te zoeken waar je mee kunt praten. Als je dat recht in eigen handen neemt, dan voelt datzelfde verdriet als dragelijk. Ik voel me namelijk niet de hele dag verdrietig. Het verdriet komt in vlagen door zo lijkt het wel.

Aan het begin van de avond besluit ik te gaan kijken naar nog een aantal delen – die ik heb opgenomen – van de Millenium Trilogie van Stieg Larsson. Ik creeer de nodige afleiding voor mijzelf.

Om 11 uur heb ik twee delen gekeken en besluit ik naar bed te gaan. In bed laat ik mijn gedachten nog eens gaan over vandaag. Ik heb besloten om de gevoelens en emoties die de komende tijd ontstaan allemaal over mij heen te laten komen en niet uit de weg te gaan. Per moment probeer ik te bekijken hoe ik mij voel. Vandaag staat het vast, ik voel me verdrietig …

Leeg …

Ik word laat wakker vandaag. Nadat iedereen het huis van mijn ouders gisteren heeft verlaten ben ik met vijf vrienden lekker uiteten geweest. Beetje nababbelen over de dag, een biertje en een goed glas wijn drinken. Het is laat geworden gisterenavond. Ik heb het prettig gehad met mijn vrienden. Fijn dat ze er weer voor mij waren. Bijzondere mannen!

Onderweg naar het restaurant ben ik gisteren een goede kennis tegengekomen. Hij is ook zijn ouders kwijt. Hij heeft me gisteren meegegeven dat ik vandaag een leeg gevoel zou hebben. Ik heb het van hem aangenomen. Hij kan het immers weten.

Ik begrijp inmiddels wat hij bedoeld. Ik sta op met een surrealistisch gevoel dat alles wat ik de afgelopen dagen heb meegemaakt onwerkelijk is. Het lijkt wel of het niet gebeurd kan zijn, doch echter de werkelijkheid is anders zeg ik snel tegen mijzelf. Het is raar als je hart niet naar je verstand wil luisteren, maar niet verwonderlijk in mijn situatie.

Het geloven van het verlies, het onder ogen kunnen zien van het verlies, het weten dat het verlies realiteit is en het gevoelsmatig beseffen dat het verlies heeft plaatsgevonden is hetgeen waar het om draait. Samen met mijn vader hebben we veel gepraat toen hij het nieuws heeft gehad dat hij terminaal ziek is. We hebben toen tegen elkaar gezegd, we gaan er niet over en zullen het moeten accepteren. Hoe zwaar het ook is. Het zal geen gemakkelijke weg worden, maar we moeten er wel nog wat van maken en er uithalen wat er in zit. In elke vorm. Een ding weet ik zeker, dat heeft mijn vader zeker gedaan en ik ook weet ik nu …

Ik weet verstandelijk gezien dat mijn vader en mijn moeder overleden zijn, alleen is het gevoelsmatig aanvaarden van het verlies heel moeilijk. Ik houd me vast aan de gedachte dat het aanvaarden van het verlies op termijn steeds minder moeilijk gaat worden, omdat ik er steeds weer aan herinnerd wordt dat mijn ouders er niet meer zijn. Dit heb ik al gemerkt door open te zijn over het ziekbed van mijn vader en de situatie met mijn moeder. Ik ben gesprekken en confrontaties niet uit de weggegaan. Overal waar ik kom en bij alles wat ik doe waar mijn vader en moeder voorheen aanwezig waren of ter sprake komen, werd ik geconfronteerd met het feit dat mijn vader ziek was en mijn moeder weg is. Ik kon er steeds beter over praten. Het besef dat ik het op dezelfde wijze aan dien te gaan is volledig aanwezig nu ook mijn vader overleden is. Dit zal nog wel een hele lange tijd heel zwaar zijn.

Het is goed om te beseffen dat het uiten van mijn gevoelens iets anders is dan het ervaren van mijn gevoelens. Ik ervaar verdriet, maar kan dit niet altijd uiten. Verdriet doet pijn weet ik inmiddels. Dat voel ik. In de afgelopen maanden heeft mijn verdriet zich vaak geuit wanneer ik alleen ben.

Nu alles voorbij is en ik haast geen tranen meer over heb, voel ik me uitgeput en leeg. Het is geen naar gevoel. Maar wel een gevoel dat ik niet goed kan plaatsen. Het voelt soms unheimisch. Het is niet vaak voorgekomen dat ik een unheimisch gevoel heb in mijn leven. Het is ook niet zo gek. Tien maanden lang met het ziekbed van mijn ouders bezig geweest en twee crematies achter de rug van de mensen waarvan ik zielsveel hou. Alle emotionele en fysieke kracht is geheel uit mijn lichaam onttrokken. De laatste dagen heb ik waarschijnlijk alleen op adrenaline gefunctioneerd zo lijkt het.

Ik ben soms rusteloos en vermoeid. Dit zijn ‘normale’ symptomen in het proces waar ik in zit. Ik besluit om dit over me heen te laten komen en hieraan toe te geven. De komende tijd zal ik hier wel last van hebben. Het is niet voorspelbaar en het maakt uiteindelijk ook niet uit hoeveel tijd ik nodig heb om het rouwproces door te komen. Het tempo van ieder individu ligt immers verschillend heb ik de afgelopen maanden geleerd van diverse mensen, die een dergelijke ervaring hebben.

Ik probeer aan het einde van de dag nog onder de mensen te komen. Ik ga een frisse neus halen en kletsen. Een aantal vrienden die bij mij om de hoek zijn hebben mij net gebeld.

De goede kennis heeft gelijk gehad. Het gevoel dat ik zou krijgen klopt. Het gevoel van deze dag is te omschrijven met een woord: leeg …