Berusting …

Berusting is volgens het Wikiwoordenboek het aanvaarden van iets wat niet te vermijden is. Ik moet met berusting mijn lot dragen, zo staat er letterlijk in het Wikiwoordenboek. Ook wordt er vaak de definitie ‘zich neerleggen bij’ bij het werkwoord berusten neergezet. In mijn geval leg ik me neer bij de situatie waar ik in zit. Hoe moeilijk ik dat ook vind.

Wat is dan acceptatie? Het woordenboek zegt: aanvaarding. In mijn geval neem je de situatie zoals het is en moet je niet gaan strijden tegen dingen, die onontkoombaar of onomkeerbaar zijn. Het staat vast dat ik in een onontkomelijke en onomkeerbare situatie terecht ben gekomen. Het heeft geen zin om daar kwaad over te zijn. Het is een emotie, die gevoelsmatig nergens toe leidt en niks oplost heb ik het idee. De afgelopen periode van 10 maanden heeft mij namelijk hele bijzondere, fijne en mooie dingen opgeleverd. Ik merk dat ik de gehele situatie niet als negatief ervaar. Daarbij wil ik opmerken dat ik het emotioneel zwaar heb van tijd tot tijd.

Bovenstaande is ergens rationeel en door dat ik het ergens allemaal wel begrijp kan ik er, zo lijkt het, mee omgaan. Alleen is het erg moeilijk om soms rationeel te blijven wanneer de gevoelens en emoties door mijn lijf gieren. Om nog maar te zwijgen van het jojo-effect waar ik gisteren over heb geschreven. Dan wil ik het liefst eigenlijk helemaal niet rationeel zijn. Toch grijp ik dan snel terug naar mijn ratio, merk ik. Dat maakt mij op termijn weer rustig van binnen.

Het staat als een paal boven water dat ik mijn ouders mis. Ik hoop dat ze ergens meekrijgen wat ik allemaal voel en meemaak. Het is duidelijk dat ik in mijn verdere leven niet bij de pakken ga neerzitten. Ik realiseer me dat ik nog zat moeilijke momenten ga meemaken de rest van mijn leven. Als die komen dan laat ik ze maar over mij heen komen en bekijk van tijd tot tijd wat het met mij doet.

Is er sprake van berusting of acceptatie bij mij? Het staat vast dat ik de situatie, die onvermijdelijk is, heb aanvaard. Ik heb mij bij de situatie, waar ik in zit, neergelegd. Waarschijnlijk is het geaccepteerde berusting …

Jojo …

Natuurlijk heb ik wikipedia er op nageslagen. Een jojo is een stuk speelgoed. Oorspronkelijk werden ze van ivoor en terracotta schijfjes gemaakt, tegenwoordig bestaan er ook varianten van hout, kunststof en metaal. Een jojo bestaat uit twee ronde schijven van gelijke grootte die door middel van een klein asje aan elkaar zijn verbonden. Om dat asje is een touw gewikkeld. Aan het eind van het touw zit een lusje om een vinger (ring- of middelvinger) in te steken.

Door de jojo naar beneden te gooien rolt de jojo zich af en op de juiste manier weer op te trekken komt deze vanzelf weer naar boven. Eventueel bevindt zich om het asje nog een ringetje gevuld met kogellagertjes. Door een jojo met deze uitrusting krachtig naar beneden te gooien gaat deze ‘spinnen’. Hij blijft dan beneden, maar blijft ook door draaien. Door vervolgens een korte, trekkende beweging te maken rolt de jojo zich weer op.

Een jojo gaat omhoog en omlaag. Dan draait hij ook nog eens om zijn as. Dat gevoel heb ik vandaag ook nog, ik ga omhoog en omlaag in gevoel en emotie. Een soort jojo. Ik vind het niet fijn, maar weet dat ik er mee te maken heb. Het enige wat ik dan tegen mezelf zeg is dat ik het over me heen moet laten komen. Hetgeen ik dan ook maar doe. Ik houd me vast aan de gedachte als je de jojo op een neer laat gaan en niks doet dat hij vanzelf op een gegeven moment klaar is met omhoog en omlaag gaan. Hij stopt vanzelf met het draaien om zijn as.

Hopelijk gaat het straks wat beter met mijn gevoel. Deze dagen zitten er tussen en ik weet dat ze er voorlopig ook nog zullen blijven, de dagen van de jojo …

Leeg …

Ik word laat wakker vandaag. Nadat iedereen het huis van mijn ouders gisteren heeft verlaten ben ik met vijf vrienden lekker uiteten geweest. Beetje nababbelen over de dag, een biertje en een goed glas wijn drinken. Het is laat geworden gisterenavond. Ik heb het prettig gehad met mijn vrienden. Fijn dat ze er weer voor mij waren. Bijzondere mannen!

Onderweg naar het restaurant ben ik gisteren een goede kennis tegengekomen. Hij is ook zijn ouders kwijt. Hij heeft me gisteren meegegeven dat ik vandaag een leeg gevoel zou hebben. Ik heb het van hem aangenomen. Hij kan het immers weten.

Ik begrijp inmiddels wat hij bedoeld. Ik sta op met een surrealistisch gevoel dat alles wat ik de afgelopen dagen heb meegemaakt onwerkelijk is. Het lijkt wel of het niet gebeurd kan zijn, doch echter de werkelijkheid is anders zeg ik snel tegen mijzelf. Het is raar als je hart niet naar je verstand wil luisteren, maar niet verwonderlijk in mijn situatie.

Het geloven van het verlies, het onder ogen kunnen zien van het verlies, het weten dat het verlies realiteit is en het gevoelsmatig beseffen dat het verlies heeft plaatsgevonden is hetgeen waar het om draait. Samen met mijn vader hebben we veel gepraat toen hij het nieuws heeft gehad dat hij terminaal ziek is. We hebben toen tegen elkaar gezegd, we gaan er niet over en zullen het moeten accepteren. Hoe zwaar het ook is. Het zal geen gemakkelijke weg worden, maar we moeten er wel nog wat van maken en er uithalen wat er in zit. In elke vorm. Een ding weet ik zeker, dat heeft mijn vader zeker gedaan en ik ook weet ik nu …

Ik weet verstandelijk gezien dat mijn vader en mijn moeder overleden zijn, alleen is het gevoelsmatig aanvaarden van het verlies heel moeilijk. Ik houd me vast aan de gedachte dat het aanvaarden van het verlies op termijn steeds minder moeilijk gaat worden, omdat ik er steeds weer aan herinnerd wordt dat mijn ouders er niet meer zijn. Dit heb ik al gemerkt door open te zijn over het ziekbed van mijn vader en de situatie met mijn moeder. Ik ben gesprekken en confrontaties niet uit de weggegaan. Overal waar ik kom en bij alles wat ik doe waar mijn vader en moeder voorheen aanwezig waren of ter sprake komen, werd ik geconfronteerd met het feit dat mijn vader ziek was en mijn moeder weg is. Ik kon er steeds beter over praten. Het besef dat ik het op dezelfde wijze aan dien te gaan is volledig aanwezig nu ook mijn vader overleden is. Dit zal nog wel een hele lange tijd heel zwaar zijn.

Het is goed om te beseffen dat het uiten van mijn gevoelens iets anders is dan het ervaren van mijn gevoelens. Ik ervaar verdriet, maar kan dit niet altijd uiten. Verdriet doet pijn weet ik inmiddels. Dat voel ik. In de afgelopen maanden heeft mijn verdriet zich vaak geuit wanneer ik alleen ben.

Nu alles voorbij is en ik haast geen tranen meer over heb, voel ik me uitgeput en leeg. Het is geen naar gevoel. Maar wel een gevoel dat ik niet goed kan plaatsen. Het voelt soms unheimisch. Het is niet vaak voorgekomen dat ik een unheimisch gevoel heb in mijn leven. Het is ook niet zo gek. Tien maanden lang met het ziekbed van mijn ouders bezig geweest en twee crematies achter de rug van de mensen waarvan ik zielsveel hou. Alle emotionele en fysieke kracht is geheel uit mijn lichaam onttrokken. De laatste dagen heb ik waarschijnlijk alleen op adrenaline gefunctioneerd zo lijkt het.

Ik ben soms rusteloos en vermoeid. Dit zijn ‘normale’ symptomen in het proces waar ik in zit. Ik besluit om dit over me heen te laten komen en hieraan toe te geven. De komende tijd zal ik hier wel last van hebben. Het is niet voorspelbaar en het maakt uiteindelijk ook niet uit hoeveel tijd ik nodig heb om het rouwproces door te komen. Het tempo van ieder individu ligt immers verschillend heb ik de afgelopen maanden geleerd van diverse mensen, die een dergelijke ervaring hebben.

Ik probeer aan het einde van de dag nog onder de mensen te komen. Ik ga een frisse neus halen en kletsen. Een aantal vrienden die bij mij om de hoek zijn hebben mij net gebeld.

De goede kennis heeft gelijk gehad. Het gevoel dat ik zou krijgen klopt. Het gevoel van deze dag is te omschrijven met een woord: leeg …

Genoten …

Dit wordt de moeilijkste dag van mijn leven. Met deze gedachte sta ik vanochtend op. Het voelt allemaal onwerkelijk. Na vandaag is alles echt anders besef ik me. Onder de douche kijk ik glazig voor me uit. Het is mooi weer vandaag. Mijn moeder heeft waarschijnlijk daarover de regie in handen, bedenk ik me. Het is hetzelfde weer als bij haar afscheid. Kakelblauwe lucht.

Ik maak snel een cappuccino voordat ik wordt opgehaald door mijn vrienden om naar het huis van mijn ouders gebracht te worden. Als ik mijn cappuccino op heb vertrekken we. Ik steek snel mijn toespraak, die ik vanmorgen nog even heb laten lezen aan een van mijn vrienden, in mijn zak. In de auto onderweg hebben we wat luchtige gesprekken. Mijn vrienden vragen of ik er klaar voor ben. Ik weet het eigenlijk niet of je er klaar voor kan zijn, maar ik ga er voor.

Bij het huis van mijn ouders zeg ik mijn vrienden gedag. Zij komen later naar het uitvaartcentrum. In het huis van mijn ouders zitten inmiddels de vriendin van mijn moeder en de Spaanse vrienden van mijn ouders, die ook tijdens Oud en Nieuw zijn geweest, op mij te wachten. Ik ben blij dat ze er zijn en laat hen weten dat het heel veel voor mij en mijn broer betekent.

De zus van mijn vader en haar man arriveren even later ook. Langzaam stroomt het huis verder vol met mijn broer en zijn gezin. Mijn oom en zijn vriendin komen als laatste aan van de mensen die straks vertrekken uit het huis van mijn ouders. Tezamen met de rouwstoet vertrekken we met mijn vader richting het uitvaartcentrum Westgaarde.

De rouwstoet arriveert om precies kwart over een. Ik zie op precies dezelfde wijze de auto met daarin de kist van mijn vader stoppen als bij mijn moeder. Als we instappen in de volgauto’s zie ik dat er mensen in de straat staan te kijken. We gaan het zelfde ritje maken als een paar maanden geleden. Ik beloof mijn neefje dat hij voorin mag zitten. Dat mocht hij vorige keer ook, echter deze chauffeur wil het liever niet. Hij komt naast mij zitten. Dat is gezellig vindt hij. Tijdens het ritje stelt hij mij vragen als: ‘Waarom liggen er zoveel bloemen bij opa in de auto?’ en ‘Waarom rijd de auto met degene die dood is voorop?’. Ik leg hem uit dat wanneer mensen van iemand houden ze dan bloemen sturen of geven en degene die dood is het allerbelangrijkst is waardoor hij voorop mag rijden. Het zijn voor hem bevredigende antwoorden.

Bij het uitvaartcentrum zie ik dat het druk is. We worden bij een aparte kamer afgezet. Dit is niet de ontvangstkamer van de vorige keer bij mijn moeder. Waarschijnlijk gaat er iets fout. Later blijkt dat een andere uitvaartdienst twee uur te vroeg bij het uitvaartcentrum is. Uiteindelijk worden we naar de ontvangstkamer van onze wens begeleid. Daar wachten we even om ons op te maken voor de uitvaartdienst van mijn vader. Ik merk dat ik loop te ‘ijsberen’. Ik ben kennelijk gespannen voor wat er komen gaat. Als het zover dat we kunnen beginnen haal ik diep adem en volg ik de uitvaartbegeleidster.

In de aula speelt het door mijn vader gekoesterde ‘Riders on the storm‘ van The Doors bij binnenkomst. We nemen plaats en wachten tot iedereen binnen is en het nummer van The Doors uitgespeeld is om de dienst aan te vangen. De uitvaartbegeleidster doet het openingswoord en de vriendin van mijn moeder bijt het spits af met een eerste toespraak. Er wordt door zes personen incluis mijzelf gesproken. Elke toespraak heeft zijn eigen invalshoek en karakter. De zus van mijn vader, zijn werk, de hartsvriendin van mijn moeder en de voetbalvereniging, waar mijn vader lid van verdiensten is, spreken allen. Hun toespraken zijn stuk voor stuk bijzonder en mooi. Ze geven allen een mooie terugblik op het leven van mijn vader. Elke toespraak raakt me diep. Na elke twee sprekers volgt er muziek. De door mijn vader uitgekozen muziek is mooi bij de dienst. Het lijkt wel of hij heeft aangevoeld welke muziek nodig is bij zijn dienst.

Als laatste doe ik mijn toespraak mede namens mijn broer. Ik loop naar de desk. Leg mijn toespraak neer en kijk de zaal in. Ik krijg het te kwaad. Wat een mensen in de aula. Het voelt als een soort ‘flashback’. Sta ik hier weer binnen vier maanden. Dit kan toch niet waar zijn bedenk ik me. Ik neem nog een slok water om daarna aan te vangen met de moeilijkste toespraak in mijn leven. De emoties gieren door mijn lijf. Ik heb het zwaar en ben hevig geemotioneerd merk ik. Na mijn toespraak wordt de dienst afgesloten met een videoclip met foto’s van mijn vader die ik heb laten maken op het nummer ‘I can sing a rainbow’ van The Dells. Dit nummer heeft mijn vader ook uitgekozen. Na de videoclip wordt iedereen verzocht de aula te verlaten. Als laatste nemen familie en beste vrienden afscheid van mijn vader. Ik kijk nog een keer naar de kist en zag in gedachte gedag. Onderweg naar de condoleancekamer valt de spanning van mij af.

Ik maak me op voor de condoleance ronde. Dit gaat wel even duren weet ik van de vorige keer bij mijn moeder. Het is erg druk in de condoleancekamer. Bij binnenkomst merk ik dat er vele ogen gericht zijn op mijn broer en mij. Ik vraag aan de uitvaartbegeleidster om ons in de zelfde hoek neer te zetten als de laatste keer. Bij het condoleren zie ik net als gisteren een hoop gezichten die ik niet ken. Ik ben blij dat iedereen, die mijn vader heeft gekend, de dienst heeft bijgewoond. Bijzonder veel collega’s van mijn vader’s werk zijn er merk ik. Na een lange tijd handen schudden en praatjes te hebben gemaakt neemt de drukte af. Langzamerhand gaat iedereen weg. We drinken nog wat en wanneer iedereen weg is maken we ons op om weer richting het huis van mijn ouders te gaan waar we met familie en vrienden van mijn ouders nog wat gaan drinken.

Het is een intense middag geweest. Er bekruipt mij wanneer we weggaan een soort van voldaan gevoel. De dienst is mooi en glad verlopen. Onderweg naar het huis van mijn ouders kom ik er achter dat ik in zekere zin van het mooie eerbetoon aan mijn vader heb genoten …

Achtbaan …

De achtbaan van het leven is een heftige rit heb ik een tijd geleden opgeschreven. De achtbaan waar ik al mijn hele leven in zit heeft enorme heftige stukken sinds het overlijden van mijn moeder. Je voelt richting de kerstdagen dat je omhoog wordt getrokken, waarbij de spanning oploopt, om daarna vervolgens de rit in een vrije val naar beneden voort te zetten. Het enige wat je kunt doen is je er aan overgeven.

Ik heb geregeld dat mijn vader naar zijn eigen huis kan vandaag. Ik haal hem op met de rolstoeltaxi en breng hem naar zijn huis. In overleg met mijn vader heb ik veertien mensen, die hij graag om zich heen heeft, uitgenodigd om tweede kerstdag mee door te brengen.

Iedereen draagt zijn steentje bij. Het huis is versierd, er zijn hapjes gehaald, er is voldoende drank geregeld, heerlijk avondeten wordt verzorgd en toetjes zijn in elkaar gezet. Het is een bijzondere dag waarbij er veel wordt gelachen, maar ook tranen worden gelaten. Ik merk op dat iedereen op zijn eigen manier geniet van deze dag.

Het moet voor mijn vader een emotionele achtbaan zijn. Hij is al een paar weken, sinds dat ik hem ophaalde op de dag dat hij niet meer kon lopen, niet meer in zijn eigen huis geweest. Ik merk dat hij het erg naar zijn zin heeft vandaag. Terug in zijn eigen comfort zone met zijn dierbaren om hem heen.

Onderweg terug naar het verzorgingstehuis is hij emotioneel over de dag. Hij zegt tegen mij dat hij blij is dat deze dag op deze manier heeft plaatsgevonden. Ik ben blij dat ik het heb kunnen regelen en dat iedereen zo behulpzaam en aanwezig is geweest. Het besef bij mij is dat het tenslotte voor iedereen, die aanwezig is geweest, ook geen gemakkelijke dag is.

Deze dag is een dag met een hoop gevoel en emotie. Komende dagen moet ik daar een plekje voor gaan vinden. Het is net een echte achtbaan. Pas tijdens de vlakke stukken ga je je realiseren hoe heftig het ritje eigenlijk is.

De laatste dagen …

Een tijd geleden kreeg het gevoel dat ik over de dagen die ik nu aan het meemaken zou moeten bloggen.

Half september na een ziekbed van 6 maanden is mijn moeder overleden. Nog geen 3 weken erna werd mijn vader ongeneeslijk ziek verklaard. Altijd heb ik me afgevraagd als iemand mij een dergelijk soortgelijk verhaal zou vertellen hoe ik dan zou reageren en hoe je je dan zou voelen. De klap is groot en mijn verdriet is intens. Toch ervaar ik deze periode niet als negatief. Daarmee wil ik niet zeggen dat ik het niet zeer zwaar heb, maar ik probeer zo goed en zo kwaad als het gaat naar eigen inzicht met de omstandigheden om te gaan.

Het proces, waar ik nu in verkeer, haalt een hoop ‘bijzondere’ en ‘mooie’ dingen naar boven waarvan je je niet bewust bent of wellicht nog niet bewust mee bezig bent geweest. Althans dat geldt voor mij. Ik probeer het verschil tussen emotie en ratio te begrijpen en probeer dagelijks te balanceren tussen tijd met mijn vader, tijd voor mezelf, vriendin en haar zoon, vrienden, vriendinnen en kennissen en tijd voor de normale dagelijkse dingen in het leven.

De ‘urge’ van dit blog komt voort uit het feit dat ik dagelijks over de situatie waar ik in verkeer tegen mensen, die het willen horen of er naar vragen, aan het vertellen ben hoe de stand zaken is. Ik dacht vorige week onder de douche ‘wat nou als ik het dagelijks zou bloggen wat ik meemaak of voel?‘. Het eerste wat in mij opkwam was in ieder geval kan ik het later nog eens allemaal nalezen. Mensen die er niet naar durven vragen kunnen in ieder geval lezen hoe het ervoor staat en wellicht willen mensen hun ervaringen, die zij met een dergelijk proces of situatie hebben of gehad hebben, met mij delen.

Dagelijks zal ik posten hoe ik me voel, wat ik meemaak met mijn vader en probeer ik proces te beschrijven waar ik in zit. Ik ben niet de beste schrijver, maar ik hoop met dit blog een ieder die daar interesse in heeft een stukje deelgenoot te maken van de laatste dagen. Voel je vrij om te reageren, je mening te geven of jouw gevoel te delen. Onder elke post is hier ruimte voor.

Lees hier alle 53 dagen