Opa …

Posted on by Denis Doeland
Reply

Sinds een paar jaar na het overlijden van mijn oma is mijn opa eigenlijk steeds achteruit gegaan. Mijn opa, de vader van mijn moeder is 89 en woont al enige tijd in het verzorgingstehuis in Utrecht.

Begin van de week bereikte mij het bericht dat mijn opa is gevallen en zijn heup gebroken heeft. Ik had mijn oom, de broer van mijn moeder, gisteren aan de telefoon. De doktoren hebben aangegeven dat ze mijn opa niet meer gaan opereren. Het kan enkele dagen duren voordat mijn opa komt te overlijden hebben de dokteren bij mijn oom aangegeven.

Gisteren heb ik mijn vader gevraagd of hij naar mijn opa toe wil om afscheid te nemen. Hij heeft aangegeven dat hij daar geen kracht meer voor heeft. Ik heb begrip voor zijn beslissing en heb hem aangegeven dat elke beslissing de juiste is voor zichzelf. In dit stadium draait het enkel nog om hem, in ieder geval wat mij betreft. Ik heb ook mijn broer gebeld en hem gevraagd of hij nog naar zijn opa wil om afscheid te nemen.

Ik ben vandaag naar mijn opa gegaan. Hij is inmiddels weer terug gebracht van het ziekenhuis naar het verzorgingstehuis. Mijn oom pikt mij op van het station. Door de weersomstandigheden leek het mij verstandiger om met de trein te gaan. Binnen het half uur ben ik in Utrecht.

Een echt gesprek met mijn opa kan ik niet meer hebben. Hij zit onder de pijnstillers, die hem regelmatig doen ‘ijlen’ en grotendeels onverstaanbaar maken. Ik moet af en toe lachen om mijn opa, die door de medicijnen tussendoor een opleving krijgt en dan de meest grappige opmerkingen maakt. Ik heb ook een fijn gesprek met mijn oom, die mij vertelt dat hij vroeger op mij paste. Hij vertelt mij dat hij enorm veel respect voor mijn vader heeft hoe hij omgaat met de situatie waar hij nu in zit. Het is een ‘fijne’ middag merk ik. Gemoedelijk en sereen.

Ik neem afscheid van mijn opa. Ik heb vrede met het feit dat er een einde aan het leven van mijn opa gaat komen. Ik hou een warm gevoel over aan de middag, die ik met opa en mijn oom in Utrecht heb gehad.

Snoepwinkel …

Posted on by Denis Doeland
1

Sinds ik met mijn vader naar het ziekenhuis ben gegaan is mij iets opgevallen. Mijn vader houdt wel van een snoepje. Dit blijkt als hij mij destijds in het ziekenhuis vraagt om wat dropjes te regelen. Drie zakken drop zijn voldoende. Deze zakken heb ik toen in een bakje op zijn nachtkastje gezet en na een paar dagen was dit bakje zo goed als leeg.

In het verzorgingstehuis zie ik dat mij vader een kastje vol heeft met pepernoten, chocoladeletters, koekjes, dropjes en nog wat andere soorten zoetwaren. Het lijkt wel een snoepwinkel zei ik een tijdje geleden.

Vandaag kan ik zelf (ook weer) niet laten en pak een paar dropjes. De aantrekkingskracht van snoep is groot. Als het makkelijk voor het grijpen ligt pak je toch wat.

Mijn vader vertelt met een glimlach dat hij goed verzorgd wordt door vrienden, die steeds snoep voor hem meenemen. Geluk zit hem in kleine dingen zo lijkt het. De voorraad van de snoepwinkel blijft op peil zie ik.

Kracht …

Posted on by Denis Doeland
3

Kracht is een raar iets. Het is ergens ongrijpbaar en vaak kan je alleen maar zeggen dat je geen kracht meer hebt, omdat je simpelweg niks meer kan na verrichte inspanningen. Dat is fysieke kracht.

Ik zie de fysieke kracht bij mijn vader afnemen. Steeds vaker is hij moe en steeds vaker ligt hij ’s middags in bed als ik kom. Hij moet dan uitrusten van de inspanningen die hij heeft verricht eerder die dag.

Vanavond ben ik met een van mijn vrienden bij hem in het verzorgingstehuis geweest. Hij lag al op bed. Moe van het avondeten en de dingen die hij vandaag had gedaan. Hij heeft het druk gehad.

Langzamerhand geeft mijn vader toe aan het feit dat de kracht steeds meer afneemt en dat hij rust moet nemen. Ik vind het fysieke proces steeds moeilijker worden. Het lijkt wel of alle kracht die je in een leven hebt heel langzaam wordt afgenomen. Moeilijk vind ik het om te zien dat mijn vader straks aan bed gekluisterd zal zijn.

De innerlijke kracht van mijn vader lijkt onuitputtelijk. Hij blijft strijden en hij probeert er op zijn manier nog steeds wat van te maken. Ik heb veel respect voor hem.

Palliatief …

Posted on by Denis Doeland
2

Palliatief komt van het Latijnse woord Pallium, dit betekent mantel. In de palliatieve zorg wil men zorg die als een mantel de zieke omgeeft. Het herinnert aan de daad van Martinus van Tours (Sint Maarten) die zijn mantel deelde met een naakte bedelaar. Zo staat op wikipedia te lezen. Ik neem het maar even voor waarheid aan.

Mijn vader ligt in het verzorgingstehuis op de afdeling palliatieve zorg oftewel in een hospice. Bij mensen die ongeneeslijk ziek zijn en in een vergevorderd stadium van hun ziekte, proberen de verplegers die de palliatieve zorg verzorgen continue en totale zorg te bereiken die het lijden zoveel mogelijk beperkt en verzacht. Ze proberen de laatste tijd voor de patient zo aangenaam mogelijk te maken.

Tot voor de uitslag over mijn vader’s ziekte had ik me nog niet echt verdiept in deze vorm van zorg. Al gauw toen bleek dat mijn vader niet meer kon lopen en moeilijk nog voor zichzelf kon zorgen kwam het woord hospice om de hoek zeilen. De keus voor hem was snel gemaakt, hij wil van alle gemakken zijn voorzien en 24 uur per dag op een knop kunnen drukken als hij wat heeft. Met het ziektebeeld dat hij heeft is palliatieve zorg dan de enige optie.

Met grote bewondering kijk ik elke dag naar de mensen, die op deze afdeling van het verzorgingstehuis werken, hoe ze met mijn vader omgaan, hem helpen en verzorgen. Ze maken zijn verblijf en zijn laatste tijd zo aangenaam mogelijk zo blijkt. Van mijn vader vernam ik vorige week dat hij goed zijn ‘ei’ kwijt kan bij deze mensen. Het geeft mij een fijn gevoel dat deze vorm van zorg bestaat en dat mijn vader zo goed en zo kwaad daar nog voldoening uithaalt.

Hobby’s …

Posted on by Denis Doeland
1

Van jongs af aan, toen ik thuis woonde in Amsterdam Noord, heb ik altijd tegen allerlei plastiken opbergboxen aangekeken. Deze stonden boven op de kast in de slaapkamer van mijn ouders. Het zijn opbergboxen met dia’s van mijn vader. Ik weet nog wel dat ik die opbergboxen best knullig vond en dat het hoop inspanning kostte om de dia’s te bekijken.

Toen ik tijdens de dagen tussen het overlijden en de uitvaart van mijn moeder bij mijn vader logeerde, kwam ik er erachter dat hij in de loop der jaren alle dia’s heeft gedigitaliseerd. Mijn vader gaf mij namelijk toegang tot een harddisc met alle foto’s en dia’s. Deze heeft hij de afgelopen 39 jaar verzameld. Ik stel dit vast omdat er foto’s van mijn geboorte bij zitten. Uit al deze digitale foto’s of afbeeldingen heb ik allemaal foto’s of afbeeldingen van mijn moeder uitgezicht om een collage te maken. Deze collage heb ik destijds tijdens de uitvaart laten zien. De collage is in elkaar gezet door een goede vriend en een collega.

De afgelopen week helpt mijn vader mij herinneren aan het feit dat ik voor hem nog een harde schijf zou maken met alle foto’s en afbeeldingen. Deze foto’s en afbeeldingen staan op zijn computer thuis. Hij kan deze foto’s en afbeeldingen dan op zijn laptop, waar hij nu niet genoeg opslagruimte op heeft, bekijken. Vandaag heb ik dit gedaan. Ik heb twee backups gemaakt en ben daarna aan het kopiëren van alle foto’s en afbeeldingen geslagen.

Tijdens het kopiëren en het maken van de backups kom ik erachter dat mijn vader in al die jaren meer dan 18.000 foto’s en afbeeldingen heeft verzameld. Het hele leven van mijn vader en moeder flitst voorbij. Ik zie allerlei vrienden, vriendinnen, kennissen en collega’s van mijn vader en moeder. Geboorten, verjaardagen, trouwerijen, vakanties en nog veel meer is te zien. Bijna 40 jaar leven is digitaal vastgelegd. Mijn leven en dat van mijn broer flitst ook voorbij. Met een brok in mijn keel heb ik alles bekeken. Soms wordt ik er emotioneel van. Het is erg mooi en bijzonder.

Ik realiseer me dat ik veel respect heb voor de hobby’s van mijn vader. Fotograferen en computers. Zonder deze hobby’s van mijn vader zou het leven van mijn ouders, mezelf en dat van mijn broer waarschijnlijk nooit digitaal vereeuwigd zijn.

Offday …

Posted on by Denis Doeland
5

Offday: off – day [-dee] (Engels) de -woord (mannelijk) offdays dag waarop alles fout gaat, waarop men uit zijn gewone doen is. Gevonden op http://www.woorden.org/woord/offday

Na twee dagen afleiding realiseer ik me vandaag, nadat ik opstond, dat ik een offday heb. Ik heb nergens zin in en heb het wel even gehad. Ben uit mijn gewone doen. Alles vreet energie merk ik. Het is ook niet zo gek, tenslotte ben ik al bijna zes weken aan het rennen naar het ziekenhuis en het verzorgingstehuis.

Ik ga gelukkig met een vriendin lunchen. Even er uit in de buitenlucht. Ik houd van winterse weer in Amsterdam. De grachten zijn mooi. We hebben een fijne conversatie. Ik heb bewondering voor de dingen zoals zij ze nu aan het aanpakken is. Ik vind het fijn als het goed gaat met mensen waar ik om geef.

Na de lunch thuis aangekomen besluit ik om de kerstboom aan te doen en lekker te gaan ‘cocoonen‘ in huis. Ik zet een lekker muziekje aan en val onder mijn dekentje op de bank in slaap. Ik ben moe. Ik probeer ’s avonds nog een en ander op TV te bekijken, maar val steeds weg. De kaars gaat steeds uit.

Ik bel mijn vader even om te zeggen dat ik vanavond niet langskom, ik trek het even niet. Fysiek gezien dan. Hij heeft begrip. Gelukkig krijgt hij bezoek van zijn zus en troost ik me met de wetenschap dat hij niet alleen is.

Gisterenavond zei iemand tegen mij dat het goed mogelijk is dat ik al met mijn rouwproces begonnen ben. Iets in mij zegt dat hij wel eens gelijk kan hebben.

Afleiding …

Posted on by Denis Doeland
Reply

Vandaag ben ik voor een outfitje op pad geweest voor een feestje vanavond bij een van mijn beste vrienden en zijn lieve vrouw. Het thema is Marie Antoinette. In eerste instantie zou ik op aanraden van een andere beste vriend (tja, ik heb er een paar) naar Theatre World in Aalsmeer gaan. Het werd uiteindelijk Gerritsen op de Weteringschans in Amsterdam. Mede ingegeven door het benarde bizarre weer.

Het passen van het outfitje alleen al gaf de nodige afleiding. Gelachen, gegierd en gebruld wordt er tijdens het doorpassen van de outfitjes. We zijn daar namelijk in eerste instantie met zijn drieeen en niet veel later komen er nog meer mensen, die naar het zelfde feestje zullen gaan, om hun outfitjes te halen. Zie je het al voor je, ik die geen haar heeft met een 16e eeuwse pruik.

Het weer laat het niet toe om iets met de auto te doen, mijn vader adviseert mij ook om niet bij hem langs te komen. Ik vertel hem dat ik vanavond een verkleed-feestje heb. Hij is benieuwd naar het resultaat van de outfit. Ik beloof hem wat foto’s te sturen via ping.

Ik ben blij dat ik uiteindelijk naar dit feestje ga. Diverse mensen berichten mij met de vraag of ik zou komen. Veel mensen van wie ik hou zullen aanwezig zijn en heb het gevoel dat de nodige afleiding me goed doet. Onder de mensen voel ik me toch wel prettig merk ik. Tenslotte kan ik er altijd voor kiezen om weg te gaan als ik het niet naar mijn zin heb.

Digitaal jarig …

Posted on by Denis Doeland
4

Wakker word ik met een ping-bericht van mijn vader, waarin hij me feliciteert met mijn verjaardag. Ik realiseer me dat dit de laatste keer is dat ik een ping-bericht met een felicitatie voor mijn verjaardag van mijn vader heb gekregen. Daar heb ik het even moeilijk mee wanneer ik er onder de douche aan denk.

Langzamerhand komt de dag op gang. SMS-berichten, e-mail, ping-berichten en allerlei felicitaties via Facebook, Twitter en MySpace lopen binnen. Kennelijk ben je tegenwoordig digitaal jarig. Waar we ‘vroeger’ nog verjaardagskaarten ontvingen krijgen we nu allerlei fijne en lieve berichtjes.

Ondanks de moeilijke tijd waar ik in zit begin ik me wel jarig te voelen. Digitaal jarig zijn vind ik leuk en heeft een fijn effect bij mij. Ik voel me niet alleen.

Glijdende schaal …

Posted on by Denis Doeland
Reply

Vaak genoeg ben ik in mijn vak met het woord ‘sliding scale’ in aanraking gekomen. Iedere keer was deze ‘glijdende schaal’, want dat is de betekenis volgens de online woordenboeken, omhoog. In geval het financiele resultaat uit een samenwerking beter wordt dan is de verdeling van de vergoeding beter in jouw voordeel.

De glijdende schaal van mijn vader is sinds het nieuws dat hij terminaal ziek is (en waarschijnlijk ver daarvoor) al naar beneden ingezet. Steeds moet hij zijn standaard naar beneden bijstellen. Hij kan fysiek steeds minder. Dat begon met niet meer kunnen lopen en nu ook kan met zijn rechterarm bijna niks meer.

Toen ik hem vertelde dat we komende zondag samen naar een voetbalwedstrijd zouden kunnen gaan moest hij met tranen in zijn ogen zeggen dat het eigenlijk fysiek niet meer gaat. Hij is snel moe en voor het eerst ligt hij ’s avonds op bed in plaats van dat hij met zijn rolstoel door het verzorgingstehuis aan het racen is.

Ik heb moeite met de glijdende schaal naar beneden en wordt continue verdrietig wanneer mijn vader zijn standaarden naar beneden moet bijstellen. Het is aandoenelijk om dit bij iemand te zien.

Normale dag …

Posted on by Denis Doeland
4

Dag in dag uit wanneer ik bij mijn vader in het verzorgingstehuis kom spreek je eigenlijk door hoe het er voor staat. Je vraagt wie er geweest is, wie er nog komen en hoe het met de fysieke toestand staat.

Het praten over de fysieke toestand, vooral als het gaat over de pijn die iemand meedraagt, gaat in cijfers van 1 tot 10. Dat heb ik van een verpleger, die dagelijks in het ziekenhuis bij mijn vader langs kwam, geleerd. Hij vroeg steeds ‘hoe staat het met de pijn?’. Mijn vader gaf vervolgens dan een cijfer van 1 tot 10. Een 1 is het minst en een 10 is het meest in de gradatie. De verpleger leerde mijn vader ook om goed na te denken over de waarde van de cijfers. Daarop kon namelijk de medicatie worden bijgesteld. Wanneer hij meer pijn had dan de dag er voor kreeg hij zwaardere pijnstillers. Daarnaast hielden ze de cijfers van elke dag bij, zodat het verloop goed zichtbaar werd.

Sinds ik van de verpleger geleerd heb hoe beter met de pijnvraag om te gaan, vraag ik ook elke dag hoe het ervoor staat. Ik vraag mijn vader dan naar het cijfer. Vandaag is het een 5. Zoals hij zelf zegt ‘het is dragelijk en prima te doen’. Zijn rechterarm kan hij nauwelijks nog bewegen en zijn benen zijn deels verlamd. Toch kan hij daar mee uit de voeten en is dat niet onoverkomelijk voor hem. Zijn normen van normaal zijn al naar beneden bijgesteld.

Mijn vader heeft vandaag genoeg aanloop gehad, zoals hij dat noemt. Dat betekent er zijn genoeg mensen langs geweest. De pijn is prima te doen, het was immers een maar een 5. Een normale dag, zoals mijn vader dat ervaart. Doordat mijn vader deze dag als een normale dag ervaart voel ik me ook wat rustiger. Ik ga rustig op huis aan.

Een normale dag, ik vraag me af of ik dat eigenlijk ook vind, kijkende naar de situatie waar wij nu in verkeren.

De laatste keer …

Posted on by Denis Doeland
Reply

Voor de eerste keer koop ik sloffen voor mijn vader. Hij heeft koude voeten, want zijn sloffen vallen continue uit. Er zit geen randje aan de achterkant. Doordat het gevoel en de kracht in zijn benen ontbreekt kan hij niks doen als ze vallen. Waarschijnlijk is dit ook meteen de laatste keer dat ik voor mijn vader sloffen koop. Een rare gedachte.

Mijn broer is vandaag jarig. Door de telefoon feliciteert mijn vader hem waarschijnlijk voor de laatste keer. Het doet mij beseffen dat mijn laatste keer er waarschijnlijk ook aankomt, immers ben ik donderdag aanstaande jarig. Raar …

Op weg naar huis en ’s avonds aan de telefoon met een van mijn beste vrienden realiseer ik me nogmaals dat er ook waarschijnlijk voor de laatste kerstmis en oud en nieuw met familie en vrienden wordt gevierd. Van deze gedachte word ik verdrietig.

Zo langzamerhand lijkt het er op dat alles wat je samen met je vader doet voor de laatste keer is. Aan alles lijkt een einde te komen, zoveel vertrouwde dingen en herinneringen. Het zullen bijzondere feestdagen worden. Dat staat vast.

Geraakt …

Posted on by Denis Doeland
1

Een dag lang met twee lieve mensen naar Artis. Een kind van 3 dat blij wordt van een jaguar en een poema, van een olifant en een giraffe, van een pinguin en een (speelgoed) inktvis (de echte is met vakantie). Een moeder die blij wordt van haar kind …

De tafelgenote van mijn vader die blij wordt van een kopje ‘wienermelange’, dat ik haalde, wat ze anders nooit krijgt. De hulpverlening schenkt haar alleen maar ‘gewone’ koffie.

Blijheid. Voel ik. Een van mijn beste vrienden, is mee gegaan naar mijn vader om gezellig ouderwets Studio Sport te kijken zonder dat we alle uitslagen kenden. Wat is dat leuk!

Mijn vader die blij wordt van een Nintendo DS XL met Brain Training, welke ik aan het einde van de dag nog voor hem op de kop heb weten te tikken.

Geluk zit in de kleine dingen. Blij ben ik met al die momenten.

Diep geraakt ben ik door het bericht van al die kinderen die misbruikt zijn door een kinderoppas. Diep geraakt ben ik door een moeder die worstelt met al haar dilemmas en de erkenning van haar zoon.

De laatste dagen …

Posted on by Denis Doeland
6

Een tijd geleden kreeg het gevoel dat ik over de dagen die ik nu aan het meemaken zou moeten bloggen.

Half september na een ziekbed van 6 maanden is mijn moeder overleden. Nog geen 3 weken erna werd mijn vader ongeneeslijk ziek verklaard. Altijd heb ik me afgevraagd als iemand mij een dergelijk soortgelijk verhaal zou vertellen hoe ik dan zou reageren en hoe je je dan zou voelen. De klap is groot en mijn verdriet is intens. Toch ervaar ik deze periode niet als negatief. Daarmee wil ik niet zeggen dat ik het niet zeer zwaar heb, maar ik probeer zo goed en zo kwaad als het gaat naar eigen inzicht met de omstandigheden om te gaan.

Het proces, waar ik nu in verkeer, haalt een hoop ‘bijzondere’ en ‘mooie’ dingen naar boven waarvan je je niet bewust bent of wellicht nog niet bewust mee bezig bent geweest. Althans dat geldt voor mij. Ik probeer het verschil tussen emotie en ratio te begrijpen en probeer dagelijks te balanceren tussen tijd met mijn vader, tijd voor mezelf, vriendin en haar zoon, vrienden, vriendinnen en kennissen en tijd voor de normale dagelijkse dingen in het leven.

De ‘urge’ van dit blog komt voort uit het feit dat ik dagelijks over de situatie waar ik in verkeer tegen mensen, die het willen horen of er naar vragen, aan het vertellen ben hoe de stand zaken is. Ik dacht vorige week onder de douche ‘wat nou als ik het dagelijks zou bloggen wat ik meemaak of voel?‘. Het eerste wat in mij opkwam was in ieder geval kan ik het later nog eens allemaal nalezen. Mensen die er niet naar durven vragen kunnen in ieder geval lezen hoe het ervoor staat en wellicht willen mensen hun ervaringen, die zij met een dergelijk proces of situatie hebben of gehad hebben, met mij delen.

Dagelijks zal ik posten hoe ik me voel, wat ik meemaak met mijn vader en probeer ik proces te beschrijven waar ik in zit. Ik ben niet de beste schrijver, maar ik hoop met dit blog een ieder die daar interesse in heeft een stukje deelgenoot te maken van de laatste dagen. Voel je vrij om te reageren, je mening te geven of jouw gevoel te delen. Onder elke post is hier ruimte voor.

→ Lees hier alle 53 dagen